Άσθμα Ενηλίκων
Το άσθμα αποτελεί μακροχρόνια ασθένεια των πνευμόνων που μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών. Προκαλεί φλεγμονή στους αεραγωγούς. Ο όρος άσθμα ενηλίκων αναφέρεται σε:
- Άσθμα που πρωτοεμφανίστηκε στην παιδική ηλικία και συνεχίζεται σχεδόν αδιάκοπα και στην ενήλικη ζωή
- Άσθμα που πρωτοεμφανίστηκε στην παιδική ηλικία, δεν εκδήλωνε κανένα σύμπτωμα για αρκετά χρόνια και επανεμφανίζεται στην ενήλικη ζωή ανεξαρτήτου φύλου ή ηλικίας.
- Άσθμα το οποίο εκδηλώνεται μόνον στην ενήλικη ζωή
Συνδέεται ή συνοδεύεται συχνά και με άλλες αλλεργίες, όπως η αλλεργική ρινίτιδα. Εμφανίζεται συχνότερα στο γυναικείο φύλο
Συμπτώματα
Το άσθμα των ενηλίκων προκαλεί συνεχή συμπτώματα συριγμού (σφύριγμα στο στήθος), δύσπνοιας, βήχα, σφίξιμο ή/και πόνο στο θώρακα και απόχρεμψης (συνήθως λευκά παχύρευστα φλέματα). Κάποια από αυτά ή και όλα εμφανίζονται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, συχνότερα όμως και εντονότερα, κατά τη διάρκεια της νύχτας ή νωρίς το πρωί.
Η επιδείνωση των συμπτωμάτων προκαλείται συνήθως από πνευμονικές λοιμώξεις (ιώσεις όπως η γρίπη ή το κοινό κρυολόγημα και μικροβιακής αιτιολογίας όπως η βρογχίτιδα και η πνευμονία). Είναι ιδιαιτέρως συχνές το χειμώνα και μετά την πάροδο των θερινών διακοπών.
Σε ενήλικες που πάσχουν από αλλεργίες παράλληλα με το άσθμα τους, τα συμπτώματα προκαλούνται από την έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως οικιακή σκόνη, κατοικίδια ζώα ή υλικά στο χώρο εργασίας. Άλλοι κοινοί παράγοντες πρόκλησης περιλαμβάνουν τη σωματική άσκηση σε ψυχρό ή ξηρό αέρα και τους περιβαλλοντικούς ρύπους.
Αιτίες
Το άσθμα των ενηλίκων προκαλεί συνεχή συμπτώματα συριγμού (σφύριγμα στο στήθος), δύσπνοιας, βήχα, σφίξιμο ή/και πόνο στο θώρακα και απόχρεμψης (συνήθως λευκά παχύρευστα φλέματα). Κάποια από αυτά ή και όλα εμφανίζονται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, συχνότερα όμως και εντονότερα, κατά τη διάρκεια της νύχτας ή νωρίς το πρωί.
Η επιδείνωση των συμπτωμάτων προκαλείται συνήθως από πνευμονικές λοιμώξεις (ιώσεις όπως η γρίπη ή το κοινό κρυολόγημα και μικροβιακής αιτιολογίας όπως η βρογχίτιδα και η πνευμονία). Είναι ιδιαιτέρως συχνές το χειμώνα και μετά την πάροδο των θερινών διακοπών.
Σε ενήλικες που πάσχουν από αλλεργίες παράλληλα με το άσθμα τους, τα συμπτώματα προκαλούνται από την έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως οικιακή σκόνη, κατοικίδια ζώα ή υλικά στο χώρο εργασίας. Άλλοι κοινοί παράγοντες πρόκλησης περιλαμβάνουν τη σωματική άσκηση σε ψυχρό ή ξηρό αέρα και τους περιβαλλοντικούς ρύπους.
Διάγνωση και θεραπεία
Η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη μέθοδος διάγνωσης του άσθματος είναι η σπιρομέτρηση. Είναι η εξέταση που εκτελεί και αξιολογεί ο ειδικός Πνευμονολόγος προκειμένου να εξετάσει εάν υπάρχει φλεγμονή στο Αναπνευστικό δέντρο. Εύκολη στην εκτέλεσή της (σαν το αλκοτέστ), παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για αξιολογηθεί πόσος αέρας εισέρχεται (εισπνοή) και κυρίως πόσος εξέρχεται (εκπνοή) από τους πνεύμονες.
Ο ασθενής δεν επιβαρύνεται με ακτινοβολία και εκτελείτε εύκολα και γρήγορα (ουσιαστικά είναι σαν να φουσκώνει κανείς ένα μπαλόνι). Μπορεί να επαναληφθεί, χωρίς επιπλέον κόστος, πολλές φορές όταν υπάρχει δυσκολία στη διενέργειά της από τον ασθενή (σπανιότατα), ως το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Δεν υπάρχει σύντομης διάρκειας (εφάπαξ) και μόνιμη θεραπεία για τους περισσότερους τύπους άσθματος των ενηλίκων, συνεπώς επιδιώκεται περισσότερο η διαχείριση, παρά η θεραπεία της ασθένειας. Αυτό περιλαμβάνει την επίτευξη και διατήρηση του ελέγχου των συμπτωμάτων, την πρόληψη τυχόν επιδείνωσης και την αποτροπή κρίσεων άσθματος.
Η διαχείριση της ασθένειας περιλαμβάνει:
- Αποφυγή του παθητικού ή ενεργητικού καπνίσματος
- Εντοπισμό τυχόν παραγόντων που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα
- Αποφυγή έκθεσης σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα
- Αποφυγή έκθεσης σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Οι φαρμακευτικές αγωγές περιλαμβάνουν:
- Ρυθμιστική φαρμακευτική αγωγή: Η συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή λαμβάνεται τακτικά για την εδραίωση της προστασίας ενάντια στα συμπτώματα του άσθματος και συνήθως συνίσταται σε εισπνεόμενα αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
- Ανακουφιστική φαρμακευτική αγωγή: Λαμβάνεται για να ανακουφίσει από τα συμπτώματα του άσθματος σε αιφνίδια εισβολή του και μέχρι να δράσει η ρυθμιστική αγωγή. Χρησιμοποιούνται βρογχοδιασταλτικά φάρμακα, που προκαλούν λύση της σύσπασης των αεραγωγών (βρογχόσπασμος).
Κάθε άτομο είναι διαφορετικό και δεν χρειάζεται το ίδιο επίπεδο θεραπείας. Ως εκ τούτου, οι δοσολογίες της φαρμακευτικής αγωγής τροποποιούνται σύμφωνα με τα εκάστοτε συμπτώματα και κυρίως τα σπιρομετρικά ευρήματα.
Παρόλο που ο θάνατος από άσθμα είναι σχετικά σπάνιος, μπορεί να συμβεί σε κάθε ενήλικα με ανεπαρκή έλεγχο του άσθματος.
Πρόληψη
Στις περισσότερες περιπτώσεις άσθματος, η προέλευση της ασθένειας είναι άγνωστη και έτσι δύσκολα ανιχνεύεται ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της εμφάνισής της. Κύρια εξαίρεση αυτού είναι το επαγγελματικό άσθμα, το οποίο μπορεί να προληφθεί εάν υπάρχει προσεκτικά ελεγχόμενη έκθεση στο υλικό που προκαλεί το άσθμα, ή το άτομο αυτό απομακρυνθεί από την έκθεση. Γενικά, η πρόληψη ή ο έλεγχος των συμπτωμάτων του άσθματος είναι εφικτά με φαρμακευτική αγωγή.
Επιβάρυνση
- Το άσθμα επηρεάζει ανθρώπους όλων των ηλικιών, σε όλες τις χώρες. Είναι πιο συχνό στην παιδική ηλικία, ωστόσο μπορεί να επιμείνει στην ενήλικη ζωή.
- Περίπου το 10% των ενηλίκων με άσθμα πάσχουν από σοβαρό άσθμα, το οποίο είναι δύσκολο να θεραπευτεί.
- Στην Ευρώπη, περίπου 10 εκατομμύρια παιδιά και ενήλικες κάτω των 45 ετών πάσχουν από άσθμα. Αποτελεί τη συχνότερη αιτία απουσίας από τις σχολικές και επαγγελματικές δραστηριότητες.
